Yaşamda en doğru iş yaşam dengesi nedir? Denge herkes için aynı mıdır? Son yıllarda “iş-yaşam dengesi” üzerinde oldukça yoğunlaşan konuşmalara tanık oluyoruz.
Bu konu ve konuşmaları hep özel yaşantıya daha fazla zaman ayrılması gibi sonuçlarla değerlendirmeler yapılıyor.Siz de doğrunun ne olduğunu ve çizginin nerede olması gerektiğini bulmakta zorlu ve keskinlik bulamayabilirsiniz.
İş-yaşam dengesinde asıl mağdur olanlar kadınlar…
Bu konuda en yaralı kadınlar olması beklenirken ,yoğunlaşan yeni iş yaşamında bunda cinsiyet bileşeni var. Şunu söyleyebilirim son yıllarda bu konuda daha fazla endişenin oluşmasında, içinde “hayat” olduğundadır sanırım. Hayat yani yeni terim kodu ile iş yaşam dengesi. Bu terim bir çok örgüt yönetimlerince de besleyici bir kod ve birazda yapay kutlamalı zafer.. Bu anlayışta, herkes için çalışan bir tek doğru cevabı bulmakta ve yakalanma eğilimindedirler. Bunu doğru bulabilirsiniz. Ve tabii ki, bu konuda herkesin yanıtı farklıdır.
Benim deneyim, iş-yaşam 2 eksenli sadece çalışmıyor. Kesinlikle biliyoruz ki, denge ayarsız olduğunda, sinir bozucu, bitkin bir yaşam bizi bekliyor. Çaresizlikle, ne yapmalıyım yerine keşkeli duygular hissediyoruz. Ben seminerlerim öncesi, kişisel yaşamları öylesine dolu ancak kendi yaşamlarında gerçekten daha fazla ışıklı şeyler için zaman harcayan ve bulamayan, hep istediği o (mevki-kazanç-kariyer vb.) zor bir yerlerde olan insanlarla birçok konuşmalarım oluyor.Burada asıl sorunun,tek başına işlerin yoğunluğunun olmadığının farkına varmalı…
Hayatı angaryalarla dolu olmak zorunda değiliz !…
Peki, iş ve özel yaşantımızda neler angarya, neler değil mi? Angaryaları azaltıp nasıl hayatımızı dengeye çekebiliriz? Hangi şeyler öncelikler, bunu nasıl anlayabiliriz? Ve nasıl bizim için zaten doğru denge, ne olduğunu nasıl anlarız?PBM seminerlerinde bunu örneklerle paylaşıyorum.
PBM bir hipotezi var. Yaşamın dengesi sadece iş ve özel yaşamında ( ikili eksenin) dışında,2 eksen daha var
Kendi, ya da diğer insanların: İlk eksende, kimin öncelikler size katılıyorsa bu önceliktir. Bunun konum ile ilgisi yoktur. Bu etkinlik için uyarıcının nereden geldiği hakkında ise, buna bir ivme ekseni diyelim. Size de enerji yapan veya sizi tüketen diğer konum faaliyetlere ikinci endişeler. Ben bu enerji eksen arayacağım. Eğer matris ekseninde güne doldurma faaliyetlerini çizerseniz, kendi dengenizi ayarsız olarak hissedeceğinizi düşünüyorum.
Bu eksenin içine, kendinizi yapacağınız işlerde bu etkinlik “benim değerlerim, hedeflerim, ya da amaçlarımla uyumu nedir?” gibi veya “Bu nedir? Benim için önemli bir şey için dikkatte beni almalı mıyım?” gibi benzer soruları sorabilirsiniz. Kendi motivasyonu (içsel ödüller) kazandırmak için bunu yapmak bana ne kazandırır? Enerji ekseni için, “Ben bu iş etkinliğini tamamladıktan sonra, daha fazla veya daha az enerjik hissederim?”, gibi sorular deneyin. “Bu benim eğlenmek için yapacağım bir şey” veya ” Kendimi, bıkkın, yorgun, ya da bu iş ile ilgili dirençli hissediyor olacağım? ”
DENGE MATRİKSİ NASIL ÇALIŞIR?
En sol alt kadranda ile başlayalım: Angarya… Adı bile direnişe yetiyor değil mi? İşte bu bölüme yerleştireceğiniz işlerin çoğu bizde direnme uyarısında bulunuyor. Bu alandaki işler enerjinizi emiyor hatta sizi tüketen işler. Bu alanda başkalarının ihtiyaç ve öncelikleri bollukla bulabilirsiniz. Bunlar, belki bebeği beslemek için gecede Dört kez kalkmak, ya da bir akşam yemeği için eşinizin patronunun evine gidiyor olmak, Kotu yönetilen toplantılarına katılıyor olmak olabilir… (Bu Herkes için geniş ve farklılıklar gösterir.Daha fazlasını siz ekleyebilirsiniz, bu sizin farklılıklarınız.)
Daha fazla zaman ve enerjinizi sol alt şeylerle yok ediyoruz. Bu durumda hayatınızı daha dengesiz hissetmek olasıdır. Yani bu bir göz tutmak için büyük bir kadran: Eğer bunları bulursanız daha fazla zaman ve enerjinizi yok ederek bu yüklerden bazılarından kurtulabilir, ya da onları karşı dengelemek için bazı yollar arayabilirsiniz. Angaryalar içine boğmaktan başkaca yapacağınız çok daha şey var. Sağ üst kadranda şeyler gibi.
Sağ alt kadranda, biz sizin için önemli ama biraz direniş ve ertelemeye maruz bırakabileceğiniz bazı şeyler var: Ben bu görev alanında kendimce bir şeyler sıralayabilirim. E-posta gelen kutusu yönetmek, diş hekimine gitmek ve evde yapılacak işler gibi hayatımda bazı şeyler yer alıyor. Onlar benim günün olayları değil (erteleyebilirim).Ama o işleri bitirince, ben kendimi takdir edecek bir şey varmış gibi hissetmiyorum. Bu işleri yapmadığım anlarda, kendimi birikmiş görev işlerinden dolayı zihnen tükenmiş hissediyorum.
Eğer görevlerinizi biriktirmeden, yapmak istiyorsanız daha fazla zaman harcamalısın. Ama bu çok zaman harcama sırasında, kendini denge dışında hissedeceksiniz. Az çok angarya işlerdeki duyguya kapılabilirsin. Hatta bunda iddia bile edebilirim… Görevleri ile amacım mümkün olduğunca verimli yapmak için mümkünse kendinizi eğlenceli hissedebileceğiniz bir şekle ve malzeme ile eşleştirin.. Benim uzun yıllardır kendimce oynadığım bir zamanlayıcı ayarlama ile oyuna çevirme oyunum var. Yani, kendimce verdiğim süre içinde kaç e-posta cevap verebilirim? Ve belki de benim gibi e-postalarımı inceleme sonunda bir ödül belirlersiniz.(Son dönemlerde yeni zevkim yeni kedi yavrumuzla oyun oynamak gibi). Sağ alt kadranda tüm hızınız ve sonundaki ödülle kendinizi daha hafif hissedeceğiniz, güçlü bir enerji ile bitireceğinizi göreceksiniz. Bu yapılmanız gerekir. Görev ve rutin işlerinizi gerçekleştirirken, bu her zaman sizin enerjinizin bitirmesi ile gerçekleşmesi gerekmez. Öyle değil mi?
İş-yaşam denge matrisinin diğer bölümlerinde yer alan ödüllendirme/eğlence ve amaçlı kadranda neler oluyor?
Merak ediyorsanız PBM Facebook sayfasını beğenin ve bana bir mesaj atın. Size ikinci bölümün linkini iletelim.(sadece takip edenlerle paylaşılıyor) Kim bilir sizin de fantastik-komik angaryalarınız ve görevlerinizde vardır. Yorum ve katkılarınızı bekliyorum.